Ўа алайкум ассалам. Қуяш батып атырғанда намаз оқыў дурыс емес.

Ўа алайкум ассалам. Намаз оқыў көп ўақытты талап етпейди, 3-5 минутта оқыса болады. Күнделикли турмысымызда ислейтуғын жумысларымыз ушын оннан да көбирек ўақыт кетеди, мысалы аўқат писириў ушын бир ямаса оннан да көбирек ўақыт сарпланады, шомылыў ҳтб лар ушын да көп ўақыт кетеди. Солар ушын имкан табылады ғо?!

Айырымлар намаз оқымаў ушын сылтаў излеўге шебер болады. Бир нәрсени умытпайық, бизлердиң оқыйтуғын намазымыз тек өзимиз ушын керек, Аллаҳ таала бизлердиң намазымызға зар емес, ал биз намаз оқыўға зармыз. Намаз оқыў адамға руўхый қуўат береди, Аллаҳ тааланың алдында турыў имканын береди, керек нәрселерди Аллаҳтан сораў имканын береди, мусылман болғанымызға шүкир етиў имканын береди, турмыста ҳадал жасаўымызға түртки болады, айта берсек, намаздың жүдә көп пайдалары бар.

Ўа алайкум ассалам.

1. Рамазан оразасын қастан бузыў, каффарат оразаны лазым қылады. Бир күн бузылған Рамазан оразасы ушын алпыс күн избе-из тутып бериўи лазым болады. Арасында бир күн тута алмай қалса, қайттан бастан баслап және алпыс күн тутады, усы сол бир күнлик оразаның каффараты болады, бир күнлик оразаның қазасы да тутылады, ол бул алпыс күннен басқа. Нәпил оразалар ушын каффарат тутылмайды. Оларға бир күнге бир күн тутылады.

2. Аўа. Өзи еситетуғын дәрежеде айтыў иштен оқыў болады.Еринди қыймылдатпай оқыў дурыс емес.

Ассаламу алайкум.

Сораўларыңызға улыўма көринисте жуўап беремиз. Бул жүдә бир ашынарлы жағдай. Айырым адамлар усындай ислерди ислеп, буны жасырыў ушын намаз да оқып қояды. Оның намаз оқығанын көрген адамлар, оның иси дүзиў шығар деп ойлайды.

Жоқарыда саналған ислердиң ҳеш бири мусылманшылықта жоқ. Бундайлар тек ғана адамларға кесапатын тийгизеди. Бундайларды үйге жолатпаў керек.

Бақара сүресиниң басындағы бес аят, аятул курси ҳәм Бақара сүресиниң ақырындағы еки аятты оқыў сол үйди жин-жыпырлардан тазалаўы айтылған.

Негизинде бундай ислердиң өршип кетиўине адамлардың өзлери айыплы, динди, өзлериниң ақырети ушын керекли дәрежеде үйренбей, түрли ақылға уғрас келмейтуғын ислерди қылыўшы адамларды өзлерине устаз етип алады ҳәм солардың айтқанын қылып жүреди. Түрлерине қарасаң әбенедей оқымыслы адам болып көринеди, ал қылып жүрген ислери барып турған илимсиз адамның иси.

Ҳәзирги күнде қарақалпақ тилинде бир неше диний китаплар шықты, динди, диний әмелди солардың үйрениң, ҳәр түрли болар-болмас, палкер-жинкешлерден емес.

Аллаҳ бәршемизди туўры жолдан айырмасын.

Ўа алайкум ассалам. Ер адам менен ҳаял неке қыйдырмастан жасаўы шәриятта мүмкин емес. Егер неке қыйдырмастан жасап атырған болса, ол Аллаҳтың, шәрияттың алдында ерли-зайып есапланбайды. Бул жағдай мисли зина менен жасап атырған болады. Соның ушын да, жасы үлкейип кеткен адамлар да неке қыйдырыўы керек. Жасы өтип кеткеннен кейин неке қыйдырыўдың ҳеш қандай уят жери жоқ.

Ўа алайкум ассалам. Егер талақ қоймаған болсаңыз, қайта неке оқытыў шәрт емес.

Ўа алайкум ассалам. Қураны кәриймде қол астындағыларды ер адамларды үйлендирип, ҳаялларды турмысқа бериў ҳаққында аяты кәрийма бар. Бирақ турмысқа бериўде де, үйлендириўде де ҳеш ким мәжбүрленбейди. Неке ықтыярлы тәризде болады.

Мусылманшылықта жақын адамларымыздағы қандайда бир кемшиликлери болса, қолдан келгенше көмекши болыўға шақырылады. Ол кемшилик шаңарақ мәселеси болсын, я ден-саўлық мәселеси болсын, я материаллық мәселе болсын, я басқа мәселелерде болсын.

Ўа алайкум ассалам. Қасында намәҳрамлар жоқ болса, яғный оның даўысы намәҳрамларға еситилмейтуғын болса, оқыўы жайыз.

Ўә аләйкум әссәләм. Бул сораўға алдын да жуўап берип едик. Ҳайыт байрамларында шелпек, баўырсақ ҳәм соған уқсас нәрселердиң писирилиўи, бул – ата-бабаларымыздың ҳайыт байрамына таярланыўы болған, өйткени алдыңғы дәўирлерде де, ҳәзирги күнимизде де ең жағымлы тағамлық затлардың бири шелпек ҳәм соған уқсас майға қуўырылып писирилетуғын тағамлар. Ата-бабаларымыз ҳайыт күни келетуғын қонақлардың алдына қойыў ушын өзлериндеги сыйлы тағамларды таярлаған, солар қатары шелпек те таярланған. Халық арасында ийис шығарыў ҳаққында тарқалған гәп-сөзлер тийкарсыз.

Сондай-ақ, кеўилсиз жағдайларда да айырым жерлерде шелпек писириў әдети бар екен. Бул да ҳәдиси шәрийфлердеги, «Бәлени садақа менен қайтар», «Ярым хурма берип болса да дозақтан өзиңди сақла» мәнилеринен келип шыққан. Яғный, адамлар қолынан келген тағамды садақа етип, бәле-апаттан сақланған. Өткен динсизлер дәўиринде халқымыз шәриятымыздан саўатсыз қалып кетти, нәтийжеде көп ғана жақсы ислеримизге бидъатларды араластырып қойды. Бизлер, түсинген адам бул ислерди туўры мәнилерде ислеўимиз керек. Мысалы жоқарыдағы шелпек писириў мәселеси. Негизинде өзиңдеги ең сыйлы тағамларды қойып қонақ күтиўдиң өзи үлкен саўаплы әмел, соның менен бирге жәмийетте адамлар арасындағы қарым-қатнасты беккемлейди. Енди усы шелпек писириўди, ата-бабаларымыздың руўхы келип ийискеп кетеди екен, деп исениў ҳәм усының ушын писириў барып турған илимсизлик, жәҳиллик, наданлық. Бундай нийетте ислеў шәриятымызға туўры келмейди, ақылға да уғрас ис емес.

Ўа алайкум ассалам.

1. Ядлап алыў көп ўақытты алмайды. Тезирек ядлап алың.

2. Намазлардан алдын азан айтыўдың ҳүкими сүннет, иқомат айтыўдың ҳүкими де сүннет. Үйи мешитке жақын жерде жайласқанлардың үйине мешитте айтылған азан еситилетуғын болса, азан айтпаса да болады. Бирақ азан айтқан саўаплы ис болыў менен бирге, азан айтылған жерге файз-берекети де болады.